Γιορτάζει η Νέα Ηρακλείτσα

Ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα του Νομού Καβάλας είναι το προσκύνημα της Παναγίας της Φανερωμένης στη Νέα Ηρακλείτσα, το οποίο υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Ελευθερουπόλεως. Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει ο Ναός της Παναγίας της Φανερωμένης μέσα στον οποίο φυλάσσεται το ιερό εικόνισμά της.

Οι κάτοικοι της Νέας Ηρακλείτσας καταγόμενοι απο την Ηρακλείτσα της Ανατολικής Θράκης, στην μεγάλη λαίλαπα του ξεριζωμού του 1922 άφησαν πίσω τους, βιαίως, τον τόπο που γεννήθηκαν και ήταν για αιώνες η πατρίδα τους και ήρθαν πρόσφυγες στον τόπο που ζουν σήμερα, φέρνοντας μαζί τους τα θρησκευτικά τους κειμήλια, τις άγιες εικόνες, τα σκεύη του ναού του χωριού τους και ότι άλλο τους έδινε ελπίδα στον δρόμο του ξεριζωμού.

Ας αφήσουμε τη σκέψη μας να γυρίσει τον χρόνο πίσω. Γύρω στα 1700 μ.Χ στην Ηρακλείτσα της Ανατολικής Θράκης ένα μεγάλο γεγονός σκορπά τη χαρά σε όλη την περιοχή. Σε έναν εγκαταλελειμμένο πύργο τρεις μοναχές, η Αγνή, η Τατιανή και η Παϊσία έφεραν στο φως την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας[1]. Είχαν πάει εκεί να μονάσουν χωρίς να γνωρίζουν πως το σχέδιο του Θεού ήταν τέτοιο ώστε οι τρεις μοναχές να βρουν την αγία εικόνα εντοιχισμένη στον τοίχο του πύργου σε μια καλά διαμορφωμένη μικρή κρύπτη… Μπροστά στην αγία εικόνα της Μεγαλόχαρης έκαιγε αναμμένο ένα καντήλι το οποίο έσβησε μόλις οι μοναχές πήραν την αγία εικόνα στα χέρια τους, μιας και η αποστολή του να φωτίζει την Κυρά στην κρύπτη είχε ολοκληρωθεί! Θρυλείται πως η εικόνα της Παναγίας είναι έργο του Αποστόλου Λουκά[2]. Ο πύργος με τα χρόνια έγινε μοναστήρι και μάλιστα μετόχι της Ιεράς Μονής των Ιβήρων του Αγίου Όρους[3]. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι στις εγκαταστάσεις του φιλοξενούνταν ασθενείς με ψυχιατρικά προβλήματα, οι συγγενείς των οποίων ήλπιζαν σε ίαση με τη χάρη του Θεού[4]. Τα χρόνια πέρασαν. Η Παναγιά η Φανερωμένη καθιερώθηκε στη συνείδηση των πιστών ως σύμβολο ελπίδας των πονεμένων.

Και ήρθε ξαφνικά η ώρα του ξεριζωμού. Το καραβάνι των προσφύγων ξεκίνησε για την ελεύθερη Ελλάδα. Πριν εγκαταλείψουν για πάντα τον τόπο τους πήραν στα χέρια τις εικόνες και τα άγια σκεύη από την εκκλησία τους και ο παπάς γκρέμισε την αγία τράπεζα μη την μαγαρίσουν οι άπιστοι. Σα να ξεραν πως ο ναός που βρέθηκε η αγία εικόνα της Παναγίας θα μετατρεπόταν σε στάβλο ως είναι σήμερα! Πήραν το απότμημα της κάρας του Αγίου Χαραλάμπους, το αρτοφόριο, τα δισκοπότηρα και το ευαγγέλιο (δώρα του Τσάρου της Ρωσίας Ιβανώφ στην Παναγιά για κάποιο θαύμα που του επιτέλεσε). Την εικόνα όμως την πήραν οι μοναχοί της Μονής Ιβήρων και την μετέφεραν στο Άγιον Όρος για περισσότερη ασφάλεια.

Η πόλη της Καβάλας άνοιξε την φιλόξενη αγκαλιά της και δέχθηκε τους ξεριζωμένους Έλληνες της Ανατολικής Θράκης, τους εκτοπισμένους πρόσφυγες που έψαχναν τόπο να εγκατασταθούν. Οι Ηρακλειτσιανοί ήρθαν και εγκαταστάθηκαν εδώ, στη Νέα Ηρακλείτσα, να βλέπουν τη θάλασσα και να θυμούνται την πατρίδα. Έκτισαν ένα μικρό εκκλησάκι προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου γιατί έτσι ονομαζόταν και η εκκλησία του χωριού. Αυτή τουλάχιστον γλίτωσε κατά κάποιο τρόπο γιατί οι Τούρκοι έποικοι την μετέτρεψαν σε τζαμί, όπως παραμένει μέχρι σήμερα στην παλαιά Ηρακλείτσα.

Κάπως έτσι ξεκίνησαν το 1922 οι Ηρακλειτσιανοί τη νέα τους ζωή στη Νέα Ηρακλείτσα. Οι θύμισες έγιναν παρακαταθήκη για τους νεώτερους και ο πόνος των ξεριζωμένων ιστορία ενός ολόκληρου λαού! Όμως η αγία εικόνα της Φανερωμένης ήταν στο Άγιον Όρος. Στην προσφυγιά και η Παναγία όπως τα παιδιά Της. Δέκα ολόκληρα χρόνια οι κάτοικοι της Νέας Ηρακλείτσας προσπαθούσαν να τους δοθεί η εικόνα από την Ιερά Μονή των Ιβήρων. Στις 26 Σεπτεμβρίου του 1932 η Ιερά Μονή αποδέχθηκε το αίτημα και τη μεταφορά της εικόνας στη Νέα Ηρακλείτσα της Καβάλας. Σκηνές συγκίνησης εκτυλίχθηκαν στο μικρό λιμανάκι όταν το πλοιάριο των απεσταλμένων έφερε το ιερό εικόνισμα[5] . Την υποδέχθηκε γονατιστός ο τοποτηρητής της Μητροπόλεως Ελευθερουπόλεως, Μητροπολίτης Φιλίππων Χρυσόστομος Χατζησταύρου, μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών.

Η εικόνα της Μεγαλόχαρης τοποθετήθηκε στο μικρό προσφυγικό ναό. Εκατοντάδες χριστιανοί προσέτρεχαν στη χάρη Της αποζητώντας το θαύμα. Έφερναν ανθρώπους ψυχικά ασθενείς και τους έδεναν με αλυσίδες μπροστά στο εικόνισμά της. Ακόμη ζουν άνθρωποι και το μαρτυρούν. Δεν υπάρχει ένας που να μην έφυγε θεραπευμένος από τον ναό Της[6]. Στην εορτή της, στις 23 Αυγούστου, στην απόδοση της κοιμήσεως της Θεοτόκου χιλιάδες άνθρωποι απ’ όλα τα χωριά και τις γύρω πόλεις έρχονται να καταθέσουν τον πόνο τους στην εικόνα Της και να αντλήσουν την ελπίδα και το κουράγιο για να συνεχίσουν με θάρρος και απαντοχή στις τρικυμίες της ζωής.

Το προσκύνημα της Παναγίας της Νέας Ηρακλείτσας καθιερώθηκε στη συνείδηση των Χριστιανών. Το 1956 κτίσθηκε μεγαλύτερος ναός στην θέση του παλαιού και η αγία εικόνα δεσπόζει σε μεγαλοπρεπή θρόνο καθώς υποδέχεται ως οικοδέσποινα τους προσκυνητές στο ναό της. Στις 23 Αυγούστου το απόγευμα γίνεται η λιτανεία. Χιλιάδες λαού, άνθρωποι που μετατρέπουν την απελπισία σε πίστη ζητούν το θαύμα από την Ελπίδα των απηλπισμένων. Μαζί με την παρουσία της Παναγίας στην οποία τιμάται ο ναός, στο αριστερό κλίτος υπάρχει παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου όπου βρίσκεται και το παλαιοχριστιανικό βαπτιστήριο καθώς και η παλαιά εικόνα του μεγαλομάρτυρος Αγίου Γεωργίου του τροπαιοφόρου και στο δεξιό κλίτος παρεκκλήσιο επ΄ ονόματι του Αγίου Χαραλάμπους του θαυματουργού, όπου φυλάσσεται το απότμημα της κάρας του[7] .

[1] Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου Θωμά Δ. Ανδρέου: Ελπίς Απηλπισμένων, η Παναγία η Φανερωμένη της Νέας Ηρακλείτσας, Έκδοση Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Δράμας- Καβάλας-Ξάνθης. Ν. Ηρακλείτσα 2002, σελ. 16

[2] Άγγελου Γερμίδη: Τα Γανόχωρα της Ανατολικής Θράκης, σελ. 69

[3] Παντελή Κ. Λέκκου: Οι Μονές της βόρειας και της Ανατολικής Θράκης, Εκδ. Γ. Δεδούση. Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 354.

[4] Κυριάκου Κυριακίδη: Η Ηρακλείτσα της Ανατολικής Θράκης, Ιστορικό σημείωμα που εκδόθηκε στην Νέα Ηρακλείτσα χωρίς χρονολογία. Σελ. 18.

[5] Αρχιμ. Θωμά Ανδρέου, οπ.π. σελ. 25

[6] Βλ. Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου, Θωμά Δ. Ανδρέου : Η Δύναμις της Πίστεως. Τα θαύματα της Παναγίας της Νέας Ηρακλείτσας, Έκδοση Ι.Ν. Παναγίας Φανερωμένης- Ν. Ηρακλείτσας, 2010

[7] Το απότμημα εκ της τιμίας κάρας του Αγίου Χαραλάμπους φυλασσόταν μέχρι και το 1912 στην Μονή των Διδύμων στην παλαιά Ηρακλείτσα. Ήταν ένα παλαιότατο Μοναστήρι, επ’ ονόματι του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Χαραλάμπους λεγόταν δε Δίδυμος διότι το Καθολικό της αποτελούνταν από δύο ενωμένους ναούς, που τους χώριζε ένας τοίχος βλ. Παντελή Λέκκου, οπ.π. σελ. 352. Η μονή των Διδύμων κατεστράφη μερικώς στον μεγάλο σεισμό του 1912 και ολοσχερώς το 1922.

http://panagiairaklitsa.gr